İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinde Kültür ve Medeniyet: Yazı, Dil ve Edebiyat hakkında bilgi veriniz.
İslamiyet öncesindeki Türk devletleri sözlü edebiyat alanında gelişmişlerdir.
Türklerin Sözlü Edebiyatına Ait Örnekler
Destan: Töre, savaş, doğum, yas törenleri, inançlar, yaşam tarzı hakkında bilgi verir.
Koşuk: Kopuz eşliğinde söylenen şiirlerdir.
Sagu: Ölülerin ardından yakılan ağıt.
Sav: Atasözü
Türklere Ait Destanlar
İskitler: Alp Er Tunga Destanı, Şu Destanı
Asya Hunları: Oğuz Kağan Destanı
Göktürkler: Ergenekon Destanı(Türklerin demir madeninin bulunduğu dağı eriterek yaşadıkları yerden çıkışını anlatır.) Bozkurt Destanı
Uygurlar: Tureyiş Destanı, Göç Destanı ( “Kutlu Dağ” adı verilen büyük bir kayanın Çinliler tarafından parçalanması sonucunda Uygur ülkesinde yaşanan felaketler ve bunun sonucunda Uygurların Başbalık’ın bulunduğu yere göç etmesini anlatır.)
Kırgızlar: Manas Destanı (Dünyanın en uzun destanı olma özelliğine sahiptir.)
Dede Korkut Hikayeleri: Kıpçaklar’la Oğuzlar arasındaki mücadeleyi anlatır.
Türk dilinin ve tarihinin en eski yazılı Örnekleri Orhun Anıtları’dır. Bu anıtlar II. Göktürk (Kutluk) Devleti’ ne aittir. Ancak I. ve II. Göktürk Devletleri’nden bahseder. Anıtların üç yüzü Türkçe bir yüzü Çincedir. Bilge Kağan’in ve Kültigin’in yazitlarinı Yolluğ Tigin yazmıştır. Orhun Anıtları Vezir Tonyukuk, Kültigin ve Bilge Kağan adına dikilmiştir. Danimarkalı Wilhelm Thomsen 1893’te Orhun Anıtları’nın Türklere ait olduğunu ortaya çıkarmıştır. Günümüzde Moğolistan sınırları içinde yer alır. Sosyal Devlet anlayışıyla ilgili ifadeler bulunmakla beraber siyasetname özelliği de taşır.
** Türklerle ilgili ilk belgeler ise Çin yılliklarıdır.
Yenisey Kitabeleri Kırgızlar’a aittir. Karabalasagun Yazıtları, Sine-Uşi Yazıtları, Taryat Kitabeleri, Moyen-Çur Yazıtı Uygurlara aittir.
** Aprın-Çur Tigin Türklerde adı bilinen eski şairdir. Aprın-Çur Tigin şiirleri Alman Arkeolog Albert Von Le Cog tarafından bulunmuştur.
Türkler günümüze kadar Kiril, Soğd, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Çin, Fars, Arap, Latin alfabelerini kullanmışlardır. Göktürk ve Uygur alfabeleri Türklerin milli alfabeleridir.
** Uygur Alfabeleri Türklerin milli alfabeleridir.
** Uygur Alfabesi, Soğd alfabesinden alınıp geliştirilmiştir.
İslamiyet Öncesi Türk Devletlerinde Kültür ve Medeniyet: Yazı, Dil ve Edebiyat hakkında bilgi veriniz.
Our Score