Öznel-Nesnel Anlatım
Kişisel duygu ve düşünceleri içeren doğruluğu kişiden kişiye değişen cümlelere öznel anlatımlı cümle denir öznel anlatımlı anlatılanların doğruluğu ya da yanlışlığı kanıtlanamaz
**Aşkı Memnu Halit Ziya Uşaklıgil’in en güzel eseridir.
**Bugünkü sınav gerçekten çok kolaydı.
2 cümlede de kişisel görüşler aktarıldığı için bu cümleleri öznel anlatımlı cümlelerdir. bu cümlelerdeki düşünceler kanıtlanamaz kişiden kişiye değişir.
Kişisel duygu ve düşünceleri içermeyen cümlelere nesnel anlatımlı cümleler denir bu tür cümlelerin doğruluğu kesindir.
**Kutuplardaki buzların erimesi ile denizlerin seviyesi yükseliyor.
**Roman edebiyatımıza batıdan girmiş bir türdür.
Bu cümledeki yargılar kanıtlanabilir yargılardır. Kişiden kişiye değişmez. Doğruluğu kesin olan yargılar olduğu için nesnel cümlelerdir.
Tanım Cümleleri
Bir varlığa, bir şeye özgü nitelikleri belirten, bir kelimeyi belirleyen açıklayan cümlelere tanım cümlesi denir.
**Sevgi emektir
**İsimlerin yerini tutan sözcüklere zamir denir.
**Tiyatro insanların duygularını ifade ettiği bir sanattır.
–>Tanım cümleleri”Bu nedir” sorusuna cevap verir.
Karşılaştırma Cümleleri
Birden çok kişi olay ya da ne nesnenin benzerliklerini ya da farklılıklarını ortaya koyan cümlelere karşılaştırma cümlesi denir. Karşılaştırma bazen nitelikleri üstün olanın vurgulanması için bazen de eşitlik durumunu ifade etmek için yapılabilir.
** Meydana gelen en şiddetli depremdi.
** Bana göre huysuz ve aksi biriydi.
** Kimseyi görmedim ben senden daha güzel.
İçerik-Üslup(Biçem) Cümleler
İçerik, yapıtta ele alınan duygu ve düşünceleri dile getiren cümlelerdir. Diğer bir deyişle konu bildiren cümlelerdir.
**Filmde yalnız yaşayan insanların sorunları ele alınmış.
Şiirlerde aşkı özlemi dile getirir.
Üslup, bir sanatçının anlatım özellikleridir. Bir yazarın dili kullanım şekli cümle kurma biçimi sözcük seçimi sade ya da sanatlı bir Anlatım tarzını benimsemesi gibi tüm bu özellikler o yazarın üslubu ile ilgilidir.
**İnsanların duygu ve düşüncelerini yalın bir dilde anlatmayı başarmış.
**Orhan Veli şiir dilini yabancı sözcüklerden temizleyip özü ortaya çıkardı.
” Yazar ne anlatıyor” sorusuna alınan yanıt içerikle, ” Yazar nasıl anlatıyor” sorusu ise üslupla ilgilidir.
Doğrudan Anlatım(Aktarma) Cümleleri
Herhangi bir kişinin, bir konu hakkındaki sözlerinin değişikliğe uğratılmadan ağızdan çıktığı gibi aktarıldığı cümlelerdir.
**Yarın kitabımı mutlaka getirsin, dedi.
**Olayları anımsayınca üzüldü ve ” İşte dünya böyledir.” dedi.
Dolaylı Anlatım(Aktarma) Cümleleri
Birinin sözünün, aktaran kişinin cümle kalıbı ile aktarılmasıdır. Aktaran kişi, başkasından aldığı cümleye kendi anlatım özelliğini katar.
**Necip Fazıl, şiirin duygu ve düşüncenin bilişimi olduğunu söyler.
**Arkadaşım, canlandırdığı karakterin gerçekten yaşamış olduğunu söyledi.
Anlatım Özelliklerine Göre Cümleler
Our Score