Anlamlarına Göre Cümleler

Olumlu Cümleler
Cümlenin  yükleminde belirtilen iş ya da oluşun yani yargının gerçekleştiğini veya gerçekleşeceğini gösteren cümlelerdir.
Örnekler;
Sınavdan sonra bütün gün ders çalıştım.
Mutfakta yiyecek bir şeyler var.
Senin yaptığın Bu yemekler oldukça güzel.
Bu konuda da oldukça başarılı olacaksın.
Olumsuz Cümleler
Olumlu cümlelerin aksine cümledeki yargının gerçekleşmediğini veya gerçekleşmeyeceğini bildiren cümleler dir. Cümledeki işin gerçekleşmediği yüklemden anlaşılır.
Aşağıdaki örneklerde cümleyi olumsuz yapan ek ya da sözcükler kullanılmıştır.
Dünkü sınavdan sonra bugün ders çalışmadım.
Mutfakta yiyecek hiçbir şey yok.
Senin yaptığın bu yemekler hiç güzel değil.
Bu konuda da başarısızsın.
Biçimce Olumsuz Anlamca Olumlu Cümleler 
Cümle biçimce ” olumsuz cümle” kalıbında iken cümleden çıkan anlam’ ‘olumlu cümle’ ‘kalıbındadır.
Seni sevmiyor değilim aslında. seviyorum)
Bu evde yok yok. (her sey var)
Ufaklığın yalan söylediğini anlamazmıyım. (anlarım)
Biçimce Olumlu Anlamca Olumsuz Cümleler 
Cümle biçimce  ”olumlu cümle” kalıbındayken cümleden çıkan anlam  ‘olumsuz cümle’ ‘ kalıbındadır.
Ne aradı ne bir haber yolladı. (aramadı haber yollamadı)
Gel de şimdi bu adama güven. (güvenme)
Zaten o sevgiden ne anlar. (anlamaz)
Soru Cümleleri
Gerçek Soru Cümleleri: 
Bir yanıt almak amacıyla kullanılan soru cümleleridir.
Yarın nereye gideceksin?
Onunla saat kaçta görüşeceksin?
Bu dairenin sahibi kim acaba?
Yusuflara gelecek misin?
Sözde Soru Cümleleri
Düşüncelerin soru yoluyla ifade edildiği yanıt almak amacıyla kullanılmayan soru kalıplarıdır. Bu soru cümleleri çeşitli anlamlar barındırır.
Bunca işi sen mi yaptın? (inanmama)
İki üç liranın lafı mı olur? (azımsama)
Bugün kime rastlasam beğenirsiniz? (şaşma)
Ünlem Cümleleri
Duyguları vurgulu biçimde yansıtan öbek ve cümlelerdir. Çeşitli şekillerde ünlem anlamı sağlanabilir.
Of, çok sıkıldım buradan! (usanmak)
Vah vah, ne hale gelmiş adam! (acıkmak)
Yaşasın sonunda kazandım. (sevinç)
Ey Türk gençliği! (seslenme)
Emir Cümleleri
Bir işin yapılmasını ya da yapılmamasını bildiren cümlelerdir.
Akşam beni de mutlaka arayın.
Dost ile ye, iç; alışveriş etme.
Lütfen biraz acele et.
**Emir denince sert bir iifade akla gelmemelidir. Yap/yapma kalıbındaki her cümle emir kipindedir.